HANS LOOIJEN
Iedereen is anders, iedereen ervaart uitdagingen en problemen.
Hans Looijen, voormalig CEO van Stichting Dolhuys en verantwoordelijk voor het Museum van de Geest, heeft een belangrijke rol gespeeld in het benadrukken van outsiderkunst in Nederlandse culturele instellingen. Met zijn toewijding heeft hij bijgedragen aan de groei van de museumcollectie, waarbij ongeveer 1400 werken zijn verworven met steun van particulieren. Zijn inspanningen zijn beloond met de European Museum of the Year Award in 2022, waarmee het Museum van de Geest wordt erkend als een baanbrekende instelling voor outsiderkunst. Museum van de geest is een museum over de kracht en kwetsbaarheid van jouw eigen geest en die van een ander. Het museum is geïnteresseerd in het kunstwerk tussen je oren.
Bespreekbaar maken
Mijn moeder was patiënt. Dat was heel lastig omdat zij had besloten om er niet over te praten maar wel heel uitbundige of juist donkere periodes meemaakte. Dat maakte haar helpen moeilijk. Daarom hecht ik ook erg aan het bespreekbaar maken van mentale gezondheid met kunst en cultuur. We hebben allemaal een geest en ervaren kracht, succes, tegenslag, ziekte of andere zware obstakels in ons leven. Daar moet onze samenleving op zijn afgestemd, zodat we allemaal kunnen mee doen en functioneren op een manier zodat je van waarde kunt zijn en gehoord en gezien wordt.
Balans
Onze geest is zo iets individueels dat er niet één ‘truc’ bestaat om met stress om te gaan. Voor
mijzelf probeer ik een balans te bewaken tussen dat wat ik kan bijdragen aan het collectief, de
samenleving en het museum én wat ik noem ‘behoud van energie,’ inclusief het weer opladen
en er zijn voor de mensen die ik koester en die op hun beurt mij ‘dragen’. Ik geniet ook van
wandelen over landgoederen en in het bos.
Inspiratie
Ik verdiep mij al van jongs af aan in vergelijkende cultuurstudies. Daar leer ik van en het geeft me vaak nieuwe perspectieven. Verschillende culturen leren mij dat er vele antwoorden mogelijk zijn op de vraag ‘hoe te leven’. Ik ben met name geboeid door de culturen van Meso-Amerika. Ook van vindingrijke manieren over ‘het hoe’ van het leven te verklaren en van objecten die uitdrukken hoe de wereld in elkaar zou zitten, vind ik boeiend. Dat trekt me ook enorm aan in outsiderkunst, kunst die nog te vaak buiten de culturele canon wordt geplaatst omdat de kunstenaars vanuit hun innerlijke wereld werken en zich niets aantrekken van de bekende kunststromingen. Persoonlijk raakt muziek mij ook, steeds meer barok, daar kan ik echt door ontroerd worden. Ook al zijn de teksten vaak religieus georiënteerd - en dat ben ik zelf zeer zeker niet - de schoonheid en emotionele uitdrukking kunnen me enorm inspireren.
Outsiderkunst
De keramieken wezens van Shinichi Sawada zijn zo eigen, zo uniek en toch herken je er meteen zijn Japanse achtergrond in. Tegelijkertijd doet zijn werk ook denken aan een oude cultuur, alsof het archeologische vondsten zijn. Door zijn werk realiseerde ik mij dat er echt een heel eigen taal kan bestaan waarin een kunstenaar zich uitdrukt die we soms maar moeilijk begrijpen. Sawada beredeneert zijn werk niet, verklaart niets en toch lees ik er een innerlijk wereld aan af. Dat was voor mij echt een soort sleutel naar de werkwijze van kunstenaars die outsiderkunst maken, kunst die nog te vaak buiten de spotlight valt. Daar wil ik het volle licht op laten schijnen, zodat we ook die werken meenemen in ons idee van wat kunst is. De makers hoeven niet te veranderen, juist niet! Wij, het publiek, moeten met een open geest kijken naar álle kunstproductie.
Momentopname
Iedereen is anders, iedereen ervaart uitdagingen en problemen. Weet en geloof in het feit dat hoe moeilijk je het nu ook hebt, hoe donker je wereld op dit moment ook is, je huidige staat van zijn je gevoel van nu weergeeft. Daarmee is het ook een momentopname. In het nu leven is prachtig als alles meezit, maar moeilijk als dat niet zo is. Lukt het je om een beetje ‘uit te zoomen? Dat levert je straks misschien het begin van een (iets) ander perspectief op. Dat gun ik je!
